İki dere..

Cem Karaca'dan beri 'Askaros deresi'ni her dinlediğimde, nerede olduğunu merak edegeldim. Tamam, parçanın söylenişindeki şiveden belliydi: Karadenizde bir yerlerdi; ama, tam olarak neresi olduğunu arayıp bulmak aklıma gelmedi hiç... yani, şu ana kadar. Rize'de bir dere (ırmağın küçüğü, çay) ismiymiş. Pek de gür aktığı için, şimdiki ismi Taşlıdere imiş. Cem Karaca, bildiğim kadarıyla, Karadenizli değildi. Gerçi, Karadenizli olması da gerekmiyor tabii ki; ama, bu parçayı niçin seçtiğini merak ediyorum şimdi de.. Onu da, ilerde birgün bulurum inşallah. Neyse. Parçanın sözleri böyle: Askaros deresinun yan tarafi derindur Bugün boyle gidelum yarın Allah kerimdur Oy Trabzon Trabzon dibun kalayli kazan Sevdalı günlerume geldi çattı Remazan O derenin palukları bıyuklidur bıyukli Kocan gitti silaya sen kimden kaldun yüklü Oy Trabzon Trabzon senden ayrilacağum Sen akluma gelende düşüp bayilacağum ------------------------------------------ Dere deyince, türkülerimizde dere ile başlayanlardan bir potpori yapayım dedim. Şunları bir araya getirebildim --tabii ki, tamamı bunlar değil. Fakat, ilginç olan, neredeyse tamamı Karadenize ait bunların.. Dereler buz bağladı Avcılar iz bağladı Beni bir gelin vurdu Yaramı kız bağladı Derelerin uzunu Kıramadım buzunu Aldım avşar kızını Çekemedim nazını Derelerin oylumu Eğri koydun boynumu Gene göresim geldi Kara gözlü yarimi ------------------------------------------ Dere boyu düz gider Al yanaklı gız gider O gız yolu şaşırmış İşallah bize gider Karanfilsin tarçınsın Neden böyle hırçınsın Ne büyüksün ne küçük Tamam benim harcımsın ------------------------------------------ Dere boyu gidelim Koyun kuzu güdelim İkimizi görmüşler Nasıl inkar edelim Şu dere derin dere Suları serin dere Al dere götür beni Yarin olduğu yere Atladım bağdan bağa Elim değdi yaprağa Gız ben seni almazsam Girmem kara toprağa Sap benden keser benden Gitmiyor eser benden Keserse Allah keser Kim seni keser benden Değirmenin fendi ne Döner kendi kendine Değirmende üç kız var Biri benim kendime ------------------------------------------ Dere boyu tekneli Gül karanfil ekmeli Kolay değil yar sevmek Biraz zahmet çekmeli Ay vurdu camdan cama Ben durmuşum sefama Geleceğim demişsin Bekliyorum odama Mendilimin dört ucu Turuncudur turuncu Yarimden mektup gelmiş Almak boynumun borcu ------------------------------------------ Dere geçit vermezse Atlarım taştan taşa Yelpir yelpir fistanın Yırtarım baştan başa Derenin oylumuna Kuş konar yaylımına Görüşelim nazlı yar Geldik yol ayrımına Şu dere buz bağladı Dibi nergiz bağladı Beni bir gelin vurdu Yaramı kız bağladı Oy nereye nereye Koyun indi dereye Uzaktan sevmek olmaz Gel beriye beriye ------------------------------------------ Dere geliyor dere Kumunu sere sere Al dere götür beni Yarin olduğu yere Ben armudu dişledim Sapını gümüşledim Ben yarimin ismini Mendilime işledim Armut dalda bir iki Sayın bakın on iki On ikinin içinde Birincisi benimki Çayır ince biçilmez Su bulanık içilmez Bana yardan geç derler Yar tatlıdır geçilmez Su gelir millendirir Çayırı çimlendirir O senin güzel gözün Ahrazı dillendirir Su akar kamış gibi Durulur gümüş gibi Ben yarimi severim Turfanda yemiş gibi Su üstünde kayası Geçti mevsimin yazı Derenin kenarında Kıldım akşam namazı ------------------------------------------ Dere kenarında taş ben olaydım Ela göz üstüne kaş ben olaydım Senin gibi güzele eş ben olaydım Al kolun üstüne ürgüle beni Dere kenarından geçtim de geldim Boyunu boyuma ölçtüm de geldim Güzel seni güzel seçtim de geldim Al kolun üstüne ürgüle beni Dere kenarında yayılan taylar Var mı benim gibi emeği zaylar Sinemde yok mudur sılayı gözler Al kolun üstüne ürgüle beni ------------------------------------------ Dere kumları gibi Balık pulları gibi Benim yüreğim yanar Cami mumları gibi Evimin arkaları Çamdandır tahtaları Yar benden ayrılalı Sayarım haftaları Elmanın alına bak Çevir de yanına bak Yarim beni seversen Harmanın yoluna bak Kiremitten su damlar Bir kız verin adamlar Bir kız bize çok muydu Köyünüzde yok muydu Mendili bura bura Sandıkta dura dura Kız ben seni alacam Başına vura vura Kamayı vurdum yere Kurusun kanlı dere Kız sen beni seversen Al testiyi vur yere ------------------------------------------ Dere kütük götürür Üstü köpük götürür Nişanlı olmağilen Adam olan götürür Başına puşisina Durmişam karşısina Adam böyle eder mi Kapıbir komşisina Parmağına yüzüğun Takmalıdır takmalı Oldun dünya güzeli Hep sana mi bakmali ------------------------------------------ Dere sürer gazeli Yavrum dünya güzeli Bakmayile doyamam Her gün bile gezeli Dara saçını dara İki yanı bir olsun İkimizin günahı Gız babandan sorulsun ------------------------------------------ Derede değirmenim Kınalıdır taşları Yakına gel yakına Öpem kalem kaşları Yaylanın çimeninde Ben biridim ben biridim Ben böyle değilidim Sevdalıktan eridim İndim dere ırmağa Zeytin dalı kırmağa Geldim seni almağa Başladın ağlamağa ------------------------------------------ Derede kum gaynıyor Gaynadıkça oynuyor Nice güzeller sevdim Senin gibi olmuyor Derede gum eledim Ben sözümü söyledim Ağzım dilim lal olsun Başkasını sevmedim Dere buzsuz neylesin O yar bensiz neylesin Gidin deyin o yara Sevdiğini söylesin ------------------------------------------ Dereden duman kalktı Girdi taşın altına Yar yastığın yok ise Kolum başın altına Öyledir yar öyledir Aşkın beni söyletir Almış yari yanına Hem sever hem söyletir Karşı dağın dumanı Çiçek açmış her yanı Verdiğin ikrar hani Sensin derdim dermanı Öyledir yar öyledir Aşkın beni söyletir Almış yari koynuna Hem sever hem söyletir ------------------------------------------ Dereler akmaz oldu Yar bana bakmaz oldu Yarin verdiği güller Kurudu kokmaz oldu İn dereye dereye Dereden dereye mi Konuşmamız be yarim Seneden seneye mi İndim dere başına Sabun koydum taşına Kurban olayım yarim Senin kara kaşına ------------------------------------------ Dereler çağlar oldu Gözlerim ağlar oldu Bir yare gönül verdim Meskenim dağlar oldu Ağlarım yandığıma Yanarım kandığıma Dağlar taşlar dayanmaz Benim dayandığıma Ayrılık yeter oldu Halim pek beter oldu Vefasızın hayali Gözümde tüter oldu ------------------------------------------ Dereler davşan izi Ayırdı düşman bizi Ayıran düşman olsun Kavuştur Mevla'm bizi Üzüm koydum sepete Yar oturmuş tepede Bir yar sevdim oy aman Şan olsun memlekete Suya gider ok gibi Entarisi gök gibi Hiç ardına bakmıyor Sevdiceği yok gibi ------------------------------------------ Dereler gölgelendi Güzeller suya indi Bugün ben yari gördüm Gene can tazelendi Altın tabakda bal var Oğlan annene yalvar Eğer annem vermezse El aç Allah'a yalvar Dereler salkım saçak Alçak boylusun alçak Benim yarim çok küçük Bunun sonu n'olacak Altın tabakda bal var Oğlan annene yalvar Eğer annem vermezse El aç Allah'a yalvar Dereler katar oldu Başbaşa çatar oldu Ela gözlü sevdiğim Gözümde tüter oldu Altın tabakda bal var Oğlan annene yalvar Eğer annem vermezse El aç Allah'a yalvar ------------------------------------------ Derelerde guş burnu Guşburnuyu guş yer mi Beşyüz liralık gelin Gaynanaya hoş dir mi Gelin ayağın kara Gaynatan da çok para Olmuş ne faydası var Alivirmez gundura Boralıyım boralı Beni vuran buralı Beş yıldır yanıyorum Ben bir bahtı garalı ------------------------------------------ Derelerde kum savrulur Dünya başıma çevrilir Eğil gözlerin öpem Yar yolu burdan ayrılır Kuzum sen Türkmen kızısın Sen beni derde salmışsın Gel otur gel yanıma Belki de halimden bilirsin ------------------------------------------ Derelerde tavşanlar Niye oldu akşamlar O benim nazlı yarim Nerelerde akşamlar Hasan gider oduna Doyulmuyor tadına Söyle komşu oğluna Doğru gitsin yoluna Kızılcıklar oldu mu Derelere doldu mu Gönderdiğim çoraplar Ayağına oldu mu ------------------------------------------ Derenin balıklari Tuttu ortalıklari Oy benim sevduceğim Çeker sevdaluklari Bu evun tahtalari Oymalidur oymali Oldun dünya güzeli Sana nasıl doymali Açtım şemsiyeleri Gel daldama daldama Eller aldadi beni Uşak sen de aldama Taylanın gülündesin Ellerin dilindesun Ne yapalım ey uşak Kötünün elindesun (Bağlantı) Yaylıya gideceğum Yollara gona gona Yarim beyaz gollarını Dola boynuma dola ------------------------------------------ Derenin kenarına da Sereceğum kilimi Geçer yürek yanguni Alalım birbirini Dere kundızi misun Sabah yıldızi musun Geleceğum peşinE Beni alaca misun Kuş uçtu yavri kaldı Gökyüzü mavi kaldı Anahtar yar koynunda Gönlüm kilitli kaldı (Bağlantı) Yağmur yağiyi yağmur Dereler akar durur Ben sevdim eller aldı Acısı beni bulur ------------------------------------------ Dereye indim dere derindir Gölgeye girdim gölge serindir Ağlama Mero mevla kerimdir Dereye indim taş bulamadım Altın yüzüğe kaş bulamadım Mero'ya göre eş bulamadım (Bağlantı) Allıdır Mero pulludur Mero Osman Ağa'nın harcıdır Mero ------------------------------------------ Ha. Bir de, Gelavera Deresi var.. Bu da Giresun'un Espiye ilçesinde akıyor. Sözlerini bilmeyen pek yoktur diye onları yazmadım.